Pojawienie się szkodników w ogrodzie wróży niemałe kłopoty. Ponieważ szkodniki, zwłaszcza te żerujące na roślinie, rozwijają się w miejscach niewidocznych i trudniej dostępnych, dużym problemem jest najczęściej samo zdiagnozowania ich niszczycielskiej działalności w odpowiednim czasie. Co zrobić, gdy zauważysz obecność szkodników i jak je zwalczać? Poznaj skuteczne sposoby.
Pojedyncze szkodniki są zazwyczaj mało problematyczne i nie stanowią większego zagrożenia dla roślin ogrodowych. Kłopot pojawia się w momencie, gdy ich liczebność zwiększa się do niebotycznych rozmiarów, przez co żerowanie, a tym samym ich szkodliwość, wiąże się z ogromnymi stratami. Co ważne, nie tylko ze stratami wizualnymi, ponieważ ogród zdecydowanie traci na uroku, ale przede wszystkim z dużymi stratami finansowymi, gdyż uszkodzone rośliny należy usunąć z rabat.
Popularne szkodniki roślin ogrodowych
Pierwsza grupa szkodników, to osobniki żerujące na roślinach i odżywiające się ich sokami. Powodują liczne uszkodzenia, osłabiają roślinę, a dziury powstałe na liściach, kwiatach i pędach odkształcają je i deformują. To właśnie na tym etapie najczęściej zauważamy ich obecność – kiedy żerowanie pozostawia widoczne ślady. Szkodniki te są bardzo małe, często niewidoczne gołym okiem, ale ich aparat gębowy kłująco-ssący jest bardzo silny, przez co uszkodzenia nierzadko doprowadzają do całkowitego wyniszczenia rośliny.
Do najczęściej występujących szkodników żerujących bezpośrednio na roślinach ogrodowych należą głównie przędziorki, miseczniki, mszyce, nicienie, wciornastki, miodówki.
Całkowite wyeliminowanie powyższych szkodników jest trudne i wymaga przede wszystkim cierpliwości. Niemniej istotna jest również liczebność populacji. Im mniej danego szkodnika, tym większa szansa na efektywne działania.
Polecane preparaty do zwalczanie szkodników żerujących na roślinach to głównie Ortus na przędziorki, P-Drakol na pędraki i nicienie, które żerując w ziemi, podgryzają korzenie roślin ogrodowych, na mszyce rekomendujemy np. Karate Gold, a na mszyce i opuchlaki (chrząszcze) zadziała Mospilan.
Szkodniki gryzące
Druga grupa nieproszonych gości, to szkodniki gryzące. Tu wymienić można chociażby nornice, krety, a nawet zające. Działania redukujące ich ilość powinny być dostosowane do konkretnego problemu.
- Nornice to jedne z najczęściej występujących gryzoni, które buszując wśród roślin w ogrodzie, potrafią zasiać ogromne spustoszenie. Co gorsze, ich liczebności nie zagrażają żadni naturalni wrogowie, dlatego rozmnażają się w okamgnieniu. Szczególnie mocno upodobały sobie cebulki kwiatów, dlatego dobrym rozwiązaniem jest sadzenie cebul w specjalnych, ażurowych koszyczkach. Nornice szukają schronienia głównie w kupkach liści lub słomy, którymi okrywamy rośliny na zimę i głównie tam przebywają. Skuteczne odstraszacze nornic to np. rośliny, które wydzielają charakterystyczny zapach (gorczyca, czarny bez, czosnek). Można również skorzystać ze specjalnych trutek lub skorzystać z pomocy kotów, które chętnie polują na gryzonie.
- Krety to grupa zwierząt, które pozornie są sprzymierzeńcami właścicieli ogrodów, ponieważ ich pożywieniem są larwy owadów niszczących rośliny. A dlaczego pozornie? Głównym powodem jest ich podziemna aktywność i drążenie licznych korytarzy, którymi się przemieszczają. W trakcie wędrówek uszkadzają korzenie roślin, co może doprowadzić do osłabienia, a nawet całkowitego zniszczenia uprawy. Ponieważ krety lubią ciszę i stronią od hałasów, skuteczną metodą walki jest wetknięcie w podłoże palików i umieszczenie na nich puszek lub innych pojemników. Poruszane wiatrem odstraszą szkodnika. Inne sposoby to np. środki odstraszające, które można kupić w sklepach ogrodniczych, jednak warto mieć na uwadze, że krety są pod ochroną, dlatego warto wybrać sposoby, które wypłoszą, ale nie zabiją nieproszonego gościa.
- Zające szczególnie mocno zagrażają właścicielom sadów i pojedynczych drzewek owocowych, z których obgryzają korę. Aktywne są zwłaszcza zimą, kiedy to wyruszają w poszukiwaniu pokarmu. Metoda, która pomaga ochronić drzewka i krzewy przed zającami, to przede wszystkim zabezpieczenie w postaci metalowej siatki. Wyższe drzewka osłaniamy na wysokość 1 metra, niskie krzewy należy osłonić w całości.
Naturalne metody na szkodniki roślin ogrodowych
Oprócz środków chemicznych, w celu walki ze szkodnikami roślin ogrodowych, można również wykorzystać metody naturalne. Pomimo faktu, że zazwyczaj są mniej skuteczne, to chętnie stosowane są przez właścicieli ogrodów i działek uprawianych metodami ekologicznymi. Naturalne sposoby znajdą też zastosowanie, gdy populacja szkodników jest na początkowym etapie rozwoju lub gdy nie jest zbyt liczna.
Doświadczeni ogrodnicy polecają zwłaszcza dwa sposoby.
Pierwszym z nich jest woda, która pomaga spłukać z roślin mszyce, przędziorki i inne szkodniki. Aby metoda była skuteczna, należy polać zaatakowaną roślinę silnym strumieniem wody od góry do dołu, pamiętając przy tym, by nie uszkodzić delikatnej struktury rośliny.
Drugi sposób to opryski z naparów i wyciągów pozyskanych z roślin, będących naturalnym odstraszaczem szkodników, np. z pokrzywy lub czosnku. Aby przygotować napar, należy zalać wybraną roślinę wrzątkiem, gotować przez kilkanaście minut, odcedzić i wystudzić. Wyciąg z kolei to płyn, który można zrobić po zalaniu posiekanej rośliny zimną wodą. Preparat jest gotowy do użycia po minimum 24 godzinach.
Stosowanie naparów i wyciągów jest bardzo proste. Najlepiej sprawdzają się w formie oprysku, a do użycia wystarczy opryskiwacz ręczny lub większy – plecakowy, w zależności od rozmiaru uprawy.
Walka ze szkodnikami roślin ogrodowych nie jest łatwa. Zaleca się więc, by nie zapominać o regularnej kontroli uprawy i dokładnym sprawdzaniu roślinności pod kątem występowania problemu. Warto również pomyśleć o profilaktycznym opryskaniu roślin na początku sezonu wegetacyjnego, by zapobiec pojawieniu się szkodników oraz w razie potrzeby – również w późniejszym okresie, dobierając preparat do określonego rodzaju szkodnika.