Wskazówki ogólne
A
B
BABIANA OGRODOWA
Cebule należy sadzić do gruntu na przełomie IV i V na głębokość 5 cm. Babiana ogrodowa wymaga stanowisk słonecznych, ciepłych, zacisznych. Preferuje gleby próchnicze, żyzne, przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe. Podczas wzrostu i kwitnienia konieczne jest nawożenie nawozami wieloskładnikowymi. Babiana nie zimuje w gruncie, cebule należy wykopywać na zimę (IX-X) i przechowywać w chłodnych pomieszczeniach (10°C), przysypane piaskiem.
BEGONIE
Lubią glebę urodzajną, żyzną, próchniczą, przepuszczalną, lekko kwaśną (pH 5-6) i wilgotną. Stanowiska ocienione, silne słońce przypala liście i kwiaty. Aby przyspieszyć kwitnienie sadzi się bulwy w III-IV w doniczkach i hoduje w mieszkaniu. Podczas sadzenia bulwy muszą być zwrócone wklęsłą stroną ku górze, a wypukłą do dołu, należy je przysypać 1-2 cm warstwą podłoża. Do gruntu i do pojemników sadzi się begonie w V lub na początku VI. Aby obficie kwitły wymagają nawożenia nawozami do roślin balkonowych. Podczas podlewania nie można moczyć liści i kwiatów. Zabiegiem pielęgnacyjnym jest usuwanie przekwitłych kwiatów, przedłuża to kwitnienie. Bulwy begonii nie zimują w gruncie. Na początku X wykopuje się je z gruntu/wyjmuje z pojemników, czyści i umieszcza w przewiewnym, ażurowym pojemniku z suchym torfem lub piaskiem. Bulwy należy przechować do wiosny w chłodnym (ok. 10°C) pomieszczeniu. W III-IV ponownie sadzimy je do doniczek i trzymamy w temperaturze około 18°C, aby na miejsce docelowe, gdy minie ryzyko przymrozków, trafiły rośliny kwitnące.
BRODIA
Wymaga ciepłego, słonecznego lub półcienistego stanowiska i żyznej, przepuszczalnej gleby. Bulwki sadzimy w odstępach 10 cm na głębokości 5-8 cm w IV-V. Po rozpoczęciu wegetacji należy nawozić brodię nawozem do roślin kwitnących. Po kwitnieniu podlewanie i nawożenie ograniczyć. Brodia nie zimuje w gruncie, z końcem IX zasychają liście, jest to znak do wykopywania bulw. Po oczyszczeniu przenosimy je do ciepłego i przewiewnego miejsca. Do sadzenia wiosną powinny być przechowane w suchym i chłodnym (5-8°C) pomieszczeniu, np. w piwnicy. Rozmnażanie odbywa się przez cebule przybyszowe.
C
CEBULICA DZWONKOWATA, DWULISTNA
Cebulica dobrze rośnie na glebach lekkich, próchnicznych. Lubi podłoże lekko wilgotne o odczynie obojętnym. Jest całkowicie mrozoodporna. Cebule sadzi się od IX do X na głębokość 6-10 cm. Rozmnażanie odbywa się przez wysiew nasion i przez cebule przybyszowe, wykopywane w okresie spoczynku w VI. Cebulica może rosnąć w tym samym miejscu przez 2-3 lata, potem należy przesadzić ją w nowe, żyzne miejsce. Zalecane jest okrycie zagonów torfem lub kompostem w pierwszym roku po posadzeniu.
CHASMANTE
Wymaga ciepłego, słonecznego i zacisznego stanowiska, gleb żyznych, przepuszczalnych i wilgotnych. Bulwy sadzimy do gruntu w odstępach 15 cm na głębokość 7-8 cm w IV-V. Podczas wzrostu stosuje się nawożenie nawozem mineralnym do roślin kwitnących. Po kwitnieniu podlewanie i nawożenie należy ograniczyć. Chasmante nie zimuje w gruncie. Z końcem IX zasychają liście, jest to znak do wykopania bulw, które po oczyszczeniu przenosi się do ciepłego i przewiewnego miejsca. Do sadzenia wiosną muszą pozostać w chłodnym miejscu w temperaturze 5-8°C (piwnica). Rozmnażanie odbywa się przez oddzielenie cebul przybyszowych od bulwy matecznej. Chasmante jest bardzo trwałym kwiatem ciętym.
CHLIDANTUS PACHNĄCY
Wymaga słonecznego, zacisznego miejsca i żyznej przepuszczalnej gleby. Cebule sadzi się wiosną od IV do V na głębokość 3-5 cm. W trakcie wzrostu rośliny należy podlewać i zasilać nawozami wieloskładnikowymi do roślin kwitnących. Chlidantus nie zimuje w gruncie. Po kwitnieniu, gdy zamiera część nadziemna, cebule trzeba wykopać, oczyścić i podsuszyć. Przechowuje się je w chłodnym pomieszczeniu (10°C), w skrzyniach z piaskiem lub suchym torfem. Roślina rozmnażana jest przez cebule przybyszowe wiosną.
CZOSNEK BŁĘKITNY
Najlepiej rośnie w miejscach słonecznych, w glebie przepuszczalnej, niezbyt suchej. Cebule sadzi się od początku IX do X, na głębokość 8-10 cm, w odstępach 5 cm. Na zimę można okryć ziemię 3-5 cm warstwą rozdrobnionej kory lub kompostu. Okrywa chroni zimą przed ewentualnym uszkodzeniem cebul, a wiosną przed zachwaszczeniem gleby. W tym samym miejscu rośliny można uprawiać przez 2-3 lata. Mrozoodporność całkowita.
CZOSNEK HAIR
Dobrze rośnie w miejscach słonecznych, na glebie przepuszczalnej, niezbyt suchej. Cebule sadzi się od początku IX do X, na głębokość 7 cm, w odstępach 5 cm. Na zimę można okryć ziemię 3-5 cm warstwą rozdrobnionej kory. Okrywa chroni zimą przed ewentualnym uszkodzeniem cebul, a wiosną przed zachwaszczeniem gleby. W tym samym miejscu rośliny można uprawiać przez 2-3 lata. Mrozoodporność całkowita.
CZOSNEK OSTROWSKIEGO
Najlepiej rośnie w miejscach słonecznych na glebie przepuszczalnej, niezbyt suchej. Cebule sadzi się od początku IX do X, na głębokość 6-7 cm w odstępach 3 cm. Na zimę można okryć ziemię 3-5 cm warstwą rozdrobnionej kory lub kompostu. Okrywa chroni zimą przed ewentualnym uszkodzeniem cebul, a wiosną przed zachwaszczeniem gleby. W tym samym miejscu rośliny można uprawiać przez 2-3 lata, potem należy przesadzić je w nowe, żyzne miejsce. Mrozoodporność całkowita.
CZOSNEK OZDOBNY, BUŁGARSKI, KRZYSZTOFA, KARATAWSKI
Czosnek dobrze rośnie w podłożu przepuszczalnym, żyznym, na stanowiskach słonecznych. Głębokość sadzenia wynosi 12 cm. Termin sadzenia: IX-X. Jest w pełni mrozoodporny, łatwy w uprawie, nie wymaga wykopywania na zimę. Czosnek posadzony w sąsiedztwie innych roślin korzystnie na nie wpływa, odstrasza szkodniki. Czosnki sadzi się w niewielkich grupach na trawniku lub wśród niskich bylin, a także uprawia na kwiat cięty. W wazonie zachowują świeżość przez kilkanaście dni. Zasuszone nadają się do zimowych kompozycji. Czosnki mogą rosnąć w tym samym miejscu przez 2-3 lata, potem należy przesadzić je na nowe, żyzne miejsce.
CZOSNEK ZŁOCISTY
Dobrze rośnie w miejscach słonecznych, na glebie przepuszczalnej, niezbyt suchej. Cebule sadzi się jesienią od początku IX do X, na głębokość 7 cm, w odstępach 3 cm. Na zimę można okryć ziemię 3-5 cm warstwą rozdrobnionej kory. Okrywa chroni zimą przed ewentualnym uszkodzeniem cebul, a wiosną przed zachwaszczeniem gleby. W tym samym miejscu rośliny można uprawiać przez 2-3 lata. Mrozoodporność całkowita.
Ć
D
DALIE
Karpy sadzimy do gruntu na początku V, młode przyrosty są wrażliwe na przymrozki, gdy jest zimno należy je okryć włókniną lub gazetami. Lubią stanowisko nasłonecznione, osłonięte od silnych wiatrów. Podłoże żyzne i bardzo zasobne. Dalia ma duże wymagania pokarmowe, dlatego przed sadzeniem do dołka wsypuje się garść nawozu wieloskładnikowego i miesza z ziemią. Bulwy sadzi się na głębokość 7-15 cm w odległości 40-80 cm. Usuwanie przekwitłych kwiatów przedłuża kwitnienie. Ważna jest wilgotność podłoża. Dalie źle znoszą suszę, wymagają podlewania. Nie zimują w gruncie. Po przymrozkach łodygi przycinamy i wykopujemy karpy. Do przechowania nadaje się piwnica i temperatura 3-5ºC. Korzenie należy przesypać torfem, aby nie dopuścić do wyschnięcia karp.
DICHELOSTEMA
Wymaga gleb zasobnych i przepuszczalnych. Nie toleruje gleb ciężkich i wilgotnych, gdzie w czasie zimowych roztopów bulwki mogą gnić. Sadzenie bulwek rozpoczyna się w połowie IX i trwa do końca X. Bulwki przed sadzeniem dobrze jest przez 15 minut moczyć w roztworze środka grzybobójczego np. Kaptanu. Dichelostemy sadzić należy w grupie na głębokość 8 cm w odstępach co 7 cm. Późną jesienią zagony z bulwkami należy okryć kompostem, grubą warstwą kory lub trocin. Po kwitnieniu usuwamy przekwitłe kwiatostany. Jeśli zależy nam na nasionach wybieramy do tego celu jeden kwiatostan, resztę ścinamy. Po zaschnięciu liści w VII bulwki wykopujemy. Do ponownego sadzenia przechowujemy w suchym, przewiewnym miejscu. Sadzimy ponownie w IX-X. Rozmnażanie jest proste przez bulwki przybyszowe lub przez wysiew nasion po stratyfikacji. Dichelostema jest rośliną w pełni mrozoodporną na terenie całego kraju.
E
EUKOMIS JESIENNY
Eukomis lubi miejsca słoneczne, ciepłe, gleby żyzne i umiarkowanie wilgotne. Terminem sadzenia cebul jest IV-V, sadzi się je na głębokość 10 cm, w odstępach 30 cm. Eukomis nie zimuje w gruncie. Jesienią cebule należy wykopać, podsuszyć i przechować w piwnicy w temperaturze 6-8ºC. Eukomisy można uprawiać w pojemnikach na tarasach i balkonach, wystawiamy je po wiosennych przymrozkach. W doniczkach sadzi się je tak, aby górna część cebuli wystawała. Ważne jest podlewanie, nie lubi przesuszenia. Przed zimą ogranicza się podlewanie, zasusza roślinę i bez wykopywania, z doniczką przechowuje w piwnicy. W III przenosi do widnego pomieszczenia i podlewa.
F
FREZJA
Najlepsza jest gleba żyzna, przepuszczalna, najlepiej piaszczysto-gliniasta o obojętnym lub lekko kwaśnym pH. Frezja wymaga stanowiska osłoniętego od wiatrów, jest wrażliwa na niedobór wody. Bulwki sadzi się do gruntu w odstępach 10 cm na głębokość 5 cm, w IV-V. Od pojawienia się liści do kwitnienia należy rośliny kilkakrotnie zasilić nawozem wieloskładnikowym w dawce 20-25 g nawozu na 1 m². Uzyskamy wtedy piękne kwiaty. Po kwitnieniu podlewanie i nawożenie należy ograniczyć. Frezja nie zimuje w gruncie, w IX lub X bulwy należy wykopać, oczyścić i przechować przez zimę w ciepłym (około 15°C) i przewiewnym miejscu. Po 2., 3. roku uprawy tworzą się młode bulwy. Jesienią należy je oddzielić od bulw matecznych i posadzić kolejnej wiosny.
G
GALTONIA, HIACYNT LETNI
Lubi stanowiska słoneczne i półcieniste, ziemię żyzną i wilgotną. Cebule sadzi się od IV do V, na głębokość 8-10 cm w odstępach co 15-20 cm. Czubek cebuli powinien być tuż pod powierzchnią ziemi. W czasie wegetacji wymaga 2-3-krotnego nawożenia. Należy usuwać przekwitłe kwiaty, aby roślina nie tworzyła nasion. Galtonię rozmnaża się z nasion lub przez cebule przybyszowe. Nasiona sieje się w II w skrzynkach w temperaturze 20°C. Młode rośliny sadzimy do gruntu w V. Kwitną w 2. roku uprawy. Galtonia zimuje w gruncie, należy okryć zagony igliwiem lub torfem. W chłodniejszych rejonach cebule trzeba wykopać i przechować w temperatura 8-10°C.
GLOKSYNIA
Bulwy sadzi się na głębokość 5 cm do żyznej, próchnicznej, lekko wilgotnej gleby na stanowisku półcienistym, nie toleruje słońca. Od IV do VIII gloksynia wymaga nawożenia nawozami do roślin kwitnących. Przekwitłe kwiaty należy usuwać. Ważne jest podlewanie: gloksynia nie toleruje zalania, ale nie znosi też suszy, należy podlewać ją regularnie i umiarkowanie, wlewając wodę do podstawki i unikając moczenia liści. Po kwitnieniu ograniczyć podlewanie, aż zaschną liście i przenieść doniczkę do pomieszczenia o temperaturze 12-15°C, gdzie gloksynia przejdzie okres spoczynku. W III doniczkę z rośliną przenosi się w ciepłe (20-22°C), widne miejsce i podlewa. Można też przesadzić ją do nowego, żyznego podłoża. Tak uprawiana przetrwa wiele sezonów i corocznie wyda piękne kwiaty.
H
HIACYNTY
Termin sadzenia przypada na drugą połowę IX do X. Głębokość sadzenia zależy od wielkości cebul. Duże cebule sadzimy na głębokość 14-15 cm, mniejsze na głębokość 8-10 cm. Hiacynty najlepiej rosną na glebach żyznych i lekko wilgotnych. Cebule wykopujemy nie częściej niż co 2-3 lata. Wykopywanie cebul należy rozpocząć w drugiej połowie VI, gdy liście całkowicie zaschną. Sadzimy je ponownie we IX i X. W chłodniejszych rejonach kraju na zimę zagony z cebulami okrywamy torfem lub korą.
HOMERIA MIESZANKA
Homeria rośnie dobrze w miejscach słonecznych, na glebie przepuszczalnej, próchnicznej, umiarkowanie wilgotnej. Bulwy sadzimy od 2. połowy IV do połowy V na głębokość 3-4 cm, co 5-7 cm. W czasie wzrostu zalecane jest nawożenie roślin raz na 2 tygodnie nawozem do roślin kwitnących. Kwitnienie trwa kilka tygodni. Po kwitnieniu liście zamierają. W IX bulwy należy wykopać, osuszyć i na zimę umieścić w chłodnym pomieszczeniu, w temperaturze ok.5°C, przykryte trocinami lub piaskiem.
I
IKSJA
Iksja rośnie dobrze w miejscach słonecznych, na glebie przepuszczalnej, żyznej, próchnicznej. Bulwy sadzimy w IV na głębokość 5 cm, co 5-7 cm. W czasie wegetacji zalecane jest nawadnianie i nawożenie co 3 tygodnie nawozem do roślin kwitnących. Iksja nie zimuje w gruncie, po zaschnięciu liści w VIII-IX konieczne jest wykopanie cebul i przechowanie w pomieszczeniu w temperaturze 5-10°C. Iksje można uprawiać w pojemnikach na balkonach, wystawiamy je po wiosennych przymrozkach. Przed zimą należy ograniczyć podlewanie, zasuszyć rośliny i wraz z doniczką przechować w piwnicy, bez wykopywania. W III przenieść do widnego pomieszczenia i rozpocząć podlewanie.
IRYS BRÓDKOWY
Roślina wymaga stanowiska słonecznego lub półcienistego. Dobrze rośnie na przeciętnej, przepuszczalnej glebie ogrodowej o odczynie lekko kwaśnym lub obojętnym. Nie toleruje gleb suchych, piaszczystych i bardzo ciężkich, wilgotnych. Przed sadzeniem warto wzbogacić ziemię kompostem. Irysy bródkowe rosną słabo, gdy gleba jest przerośnięta korzeniami drzew. Kłącza irysów sadzi się płytko, układa się je poziomo 2-3 cm pod powierzchnią gleby. Odległość między roślinami 40-50 cm. Irysy mogą rosnąć na tym samym miejscu przez 3-4 lata, po tym czasie zaczynają słabiej kwitnąć, a środkowe części karpy zamierają. Konieczny jest zabieg odmładzania roślin polegający na posadzeniu zewnętrznych, młodych części karpy w nowe miejsce. Podczas kwitnienia należy usuwać przekwitłe kwiaty, które mogą powodować zagniwanie następnych pąków kwiatowych. Po zakończeniu kwitnienia wycinamy całe pędy kwiatowe. Wiosną usuwa się zeszłoroczne, suche liście. Kosaćce nie wymagają okrycia na zimę. Rozmnażanie odbywa się przez podział karp jesienią, około 4-6 tygodni po kwitnieniu. Wybieramy fragmenty kłączy z 3 oczkami, miejsce cięcia należy zabezpieczyć węglem drzewnym.
IRYS DANFORDA
Należy do najwcześniej kwitnących irysów cebulowych. Cebulki sadzimy na stanowiskach słonecznych lub półcienistych. Wymaga gleb próchnicznych, żyznych. Roślina jest całkowicie mrozoodporna. Rozmnaża się przez cebulki przybyszowe lub wysiew nasion zaraz po zbiorze. Irysy Danforda są polecane do sadzenia na rabatach, w ogródkach skalnych i do nasadzeń w pojemnikach. Cebule sadzić należy późno w X-XI, aby nie wyrosły przed zimą. Głębokość sadzenia 5-6 cm. Cebule wykopuje się corocznie w VI lub VII, oczyszcza i przechowuje w suchym pomieszczeniu do jesieni. W X-XI wysadzamy je na nowo.
IRYS SYBERYJSKI
Najlepiej rośnie na glebach wilgotnych i przepuszczalnych w słońcu, półcieniu lub cieniu, najlepszy jest półcień. Irys syberyjski jest bardzo trwały, w jednym miejscu może rosnąć wiele lat. Kłącza sadzi się płytko na głębokość 8 cm. Wiosną nie należy stosować nawozów azotowych (Azofoska), duża ilość azotu powoduje wzrost liści i ogranicza kwitnienie. Zaleca się ściółkowanie kompostem i nawożenie nawozami z fosforem i potasem, które wzmagają kwitnienie. Nawozy azotowe stosuje się po kwitnieniu. Konieczne jest wycinanie przekwitłych pędów kwiatowych, aby roślina nie zawiązywała nasion. Zabieg ten wzmacnia rośliny i powoduje obfitsze kwitnienie. Po przymrozkach wycina się suche liście. Irysy rozmnaża się przez podział kłączy, najlepiej w IV lub po kwitnieniu. Liczba roślin na 1 m² - 7 szt.
IRYS ŻYŁKOWANY
Należy do najwcześniej kwitnących irysów cebulowych. Cebulki sadzimy na stanowiskach słonecznych lub półcienistych, na próchnicznej glebie. Roślina jest całkowicie mrozoodporna. Rozmnaża się przez cebulki przybyszowe lub wysiew nasion zaraz po zbiorze. Irysy żyłkowane są polecane do sadzenia na rabatach, w ogródkach skalnych i do nasadzeń w pojemnikach. Cebule sadzić należy późno w X-XI, aby nie wyrosły przed zimą. Głębokość sadzenia 7-8 cm. Cebule wykopuje się corocznie w VII, oczyszcza i przechowuje w suchym pomieszczeniu, aż do jesieni. W X-XI wysadzamy je na nowo.
J
K
KALLA
Uprawa w gruncie: bulwy sadzimy wiosną (na głębokość 5 cm) na początku V. Wybieramy słoneczne lub lekko zacienione miejsca i żyzne, próchniczne gleby. Bulwy kalli nie zimują w gruncie. Należy je wykopać przed zimą i przechować w wilgotnym torfie lub trocinach w chłodnym pomieszczeniu do wiosny. Uprawa w doniczkach: bulwy sadzić w żyzną, zasobną w składniki pokarmowe, przepuszczalną i lekko kwaśną glebę. Doniczki możemy trzymać w mieszkaniu lub przenieść do ogrodu lub na taras. Co 14 dni zasilamy rośliny nawozami wieloskładnikowymi. Po kwitnieniu kalla przechodzi w stan spoczynku. Zasychanie liści, to znak do zaprzestania podlewania i zasuszenia roślin. Bulwy wyjmujemy z doniczki, czyścimy i przechowujemy w wilgotnym torfie lub trocinach w chłodnym pomieszczeniu do wiosny. Wiosną bulwy wysadzamy ponownie do doniczek, podlewamy i zasilamy.
KAMASJA JADALNA
Kamasje sadzić należy na stanowiskach słonecznych lub półcienistych, na glebach lekko kwaśnych, próchnicznych i wilgotnych. Świetnie nadają się na gleby gliniaste i torfowe. Są wrażliwe na niedostatek wody. Im bardziej słoneczne stanowisko, tym więcej wody potrzebują. Należy unikać podłoża podmokłego, zalewowego. Sadzenie bulw rozpoczyna się w IX do X. Sadzić należy na głębokość 10 cm w odstępach co 5-6 cm w grupach. W chłodniejszych rejonach kraju należy okryć zagony z bulwkami solidną warstwą liści i zabezpieczyć je przed rozwianiem gałązkami iglastymi. Wiosną po rozpoczęciu wegetacji rośliny regularnie nawadniamy do czasu, aż zakwitną. Po kwitnieniu przestajemy podlewać by przygotować roślinę do letniego spoczynku. Warto też usuwać przekwitłe kwiatostany, co skutkuje lepszym wzrostem cebul, ponieważ roślina nie wiąże nasion, a to przekłada się na intensywniejsze kwitnienie w roku następnym. Kamasja może rosnąć w tym samym miejscu 2-3 lata. W przypadku kiedy rośliny zaczynają kwitnąć słabiej należy po zaschnięciu liści (VII) wykopać cebule. Po dokonaniu selekcji cebul większe od razu posadzić na rabatę, a mniejsze można wykorzystać jako materiał do rozmnażania. Młode rośliny zakwitną po 2-3 latach.
KANNY
Wymagają stanowisk słonecznych, próchniczej, średnio zwięzłej i żyznej gleby. W cieniu mogą nie zakwitnąć. Kanny lubią bardzo obfite nawożenie i podlewanie. Usuwanie przekwitłych kwiatostanów powoduje, że kwitnienie się powtórzy. Kanny mają długi okresu wegetacji, zalecane jest wcześniejsze sadzenie kłączy w doniczkach w mieszankę torfu, ziemi, piasku w temperaturze 18°C. W 2. połowie V sadzimy je do gruntu lub pojemników (bez doniczek) na głębokość 10-15 cm w rozstawie 40x80 cm, a odmiany niskie z grupy Happy 35x35 cm. Kanna nie zimuje w gruncie. Kłącza wykopuje się po przymrozkach. Usuwamy część nadziemną na wysokości ok. 10-15 cm, kłącza przechowujemy w pomieszczeniach o temperaturze 5-8°C np. w piwnicy. Należy przesypać je torfem, piaskiem, trocinami, aby nie przesychały.
KORONA CESARSKA, SZACHOWNICA CESARSKA
Wymaga stanowisk słonecznych, ciepłych i osłoniętych od wiatrów. Gleba powinna być żyzna, próchniczna, o odczynie zasadowym lub obojętnym. Sadzenie cebul należy wykonać od początku IX do X. Głębokość sadzenia odpowiada 3-krotnej wysokości cebuli. Duże cebule korony cesarskiej sadzi się na głębokości 18-20 cm. Na dno dołka należy wsypać drenaż w postaci piasku lub żwiru. Rozstawa między roślinami powinna wynosić 40 cm. Cebule korony cesarskiej nie wymagają wykopywania przez kilka lat. Po kwitnieniu cebula mateczna zamiera, wytwarza kilka cebul potomnych, które z czasem rozrastają się w okazałe kępy. Wiosną należy zastosować nawozy wieloskładnikowe. Co kilka lat cebule zaleca się wykopywać, przesuszyć i przechowywać w suchym, przewiewnym miejscu. Koronę można wtedy rozmnożyć przed oddzielenie cebul przybyszowych. UWAGA: cebule korony cesarskiej są trujące. Wszystkie prace wokół rośliny należy wykonywać w rękawiczkach, a cebule przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci i zwierząt.
KROKOSMIA
Bulwy do gruntu sadzimy w IV-V na głębokość 8-10 cm. Lubi stanowiska słoneczne, gleby żyzne, próchniczne, przepuszczalne (jest to istotne przy zimowaniu w gruncie), niezbyt zwięzłe, stale wilgotne (w czasie suszy wymaga podlewania) o odczynie obojętnym. Krokosmie można uprawiać do 2-3 lat w tym samym miejscu bez przesadzania i wykopywania bulw. W jesieni okrywamy zagony, nie usuwając zeschniętych liści, które ścinamy na wiosnę. W pierwszym roku uprawy zagony należy przykryć warstwą słomy albo liśćmi.
KROKUSY
Bulwy wysadza się grupowo od połowy IX do X na głębokość 7-8 cm. Krokusy lubią gleby ciepłe, próchniczne, lekko wilgotne, a także piaszczysto-gliniaste. Mogą pozostać w tym samym miejscu przez kilka lat. Rozmnażanie odbywa się przez bulwy przybyszowe. Cebulki krokusów mogą być niszczone przez nornice i myszy. Zalecana jest uprawa krokusów w koszykach do sadzenia cebul. Krokusy są jednymi z najpopularniejszych roślin cebulowych kwitnących wiosną. Pięknie prezentują się w ogródkach skalnych, ładnie wyglądają wśród iglaków i zimozielonych krzewów. Można je sadzić na trawnikach pod warunkiem, że z pierwszym koszeniem trawy wstrzymamy się do czasu, kiedy liście krokusów zaczną zasychać.
L
LILIA AZJATYCKA
Cebule sadzić w IV-V w słonecznym miejscu i ściółkować podłoże 3 cm warstwą kompostu. Zapobiega to wysychaniu gleby. Gleby powinny być bogate w próchnicę i przepuszczalne. Rozstawa między roślinami: 15 x 15 cm, głębokość sadzenia 10-15 cm. Wysokie odmiany można podpierać palikiem. Po kwitnieniu należy usuwać przekwitłe kwiaty, pozostawiając na pędzie jak najwięcej liści, które są źródłem asymilatów potrzebnych do tworzenia dużych cebul. Wiosną stosujemy nawóz o spowolnionym działaniu lub nawozy wieloskładnikowe do roślin kwitnących raz na 2 tygodnie. Niezbędnymi do rozwoju roślin są azot, fosfor i potas. Lilie azjatyckie mogą rosnąć przez 3-5 lat w tym samym miejscu (przesadzamy w IX). Nie wymagają wykopywania na zimę.
LILIA DRZEWIASTA
Cebule sadzić w IV-V w słonecznym, osłoniętym od wiatru miejscu i ściółkować podłoże 3 cm warstwą kompostu. Zapobiega to wysychaniu gleby. Rozstawa między roślinami: 20 x 20 cm, głębokość sadzenia 10-15 cm. Preferują gleby przepuszczalne, próchniczne, głęboko uprawione, lekko kwaśne, stale wilgotne. Lilie nie lubią nadmiaru wody. Nie należy podlewać całych roślin tylko zwilżać ziemię. Lilie nawozi się nawozami wieloskładnikowymi do roślin kwitnących raz na 2 tygodnie. Niezbędnymi do rozwoju roślin są azot, fosfor i potas. Wczesną wiosną można wzbogacić glebę przekompostowanym obornikiem. Przekwitłe kwiaty usuwa się zostawiając na pędzie jak najwięcej liści, które tworzą asymilaty niezbędne do wzrostu dużych cebul. Suche pędy usuwamy jesienią. Lilie drzewiaste zimują w gruncie. Zagony z cebulami należy okryć warstwą ściółki lub liśćmi. Najlepiej rosną, gdy są przesadzane co 3 lata na nowe, żyzne miejsce w okresie jesiennym (IX). Rozmnażamy je poprzez oddzielenie cebulek przybyszowych. Lilie drzewiaste mają dużą odporność na groźną dla lilii szarą pleśń.
LILIA ORIENTALNA
Cebule sadzić w IV-V w słonecznym miejscu i ściółkować podłoże 3 cm warstwą kompostu. Zapobiega to wysychaniu gleby. Gleby powinny być bogate w próchnicę i przepuszczalne. Rozstawa między roślinami: 15 x 15 cm, głębokość sadzenia 10-15 cm. Po kwitnieniu usuwa się przekwitłe kwiaty, pozostawiając na pędzie jak najwięcej liści, które są źródłem asymilatów potrzebnych do tworzenia dużych cebul. Wiosną stosujemy nawóz o spowolnionym działaniu lub nawozy wieloskładnikowe do roślin kwitnących raz na 2 tygodnie. Niezbędnymi substancjami do rozwoju roślin są azot, fosfor i potas. Lilie orientalne zimę przetrzymają pod solidnym przykryciem. Zagony z cebulami okrywamy liśćmi, słomą lub gałązkami sosnowymi. Można też wykopać je późną jesienią i przechowywać w temperaturze 5ºC do wiosny.
LILIA TRĄBKOWA i DŁUGOKWIATOWA
Cebule sadzić w IV-V w słonecznym miejscu i ściółkować podłoże 3 cm warstwą kompostu. Zapobiega to wysychaniu gleby. Gleby powinny być bogate w próchnicę i przepuszczalne. Rozstawa między roślinami: 15 x 15 cm, głębokość sadzenia 10-15 cm. Po kwitnieniu należy usuwać przekwitłe kwiaty, pozostawiając na pędzie jak najwięcej liści, które są źródłem asymilatów potrzebnych do wzrostu dużych cebul. Wiosną stosujemy nawóz o spowolnionym działaniu lub nawozy wieloskładnikowe do roślin kwitnących raz na 2 tygodnie. Niezbędnymi substancjami do rozwoju roślin są azot, fosfor i potas. Lilie trąbkowe mogą rosnąć przez 3-5 lat w tym samym miejscu (przesadzamy je w IX). Nie wymagają wykopywania na zimę.
LILIOWCE
Przed sadzeniem korzenie należy namoczyć w wodzie przez 2 godziny. Uprawa liliowców nie sprawia problemów. Wymagają słońca, rosną w półcieniu i cieniu na glebach lekkich, żyznych, średnio wilgotnych o pH około 6. Pielęgnacja ogranicza się do ścięcia suchych liści i nawożenia wiosną i 2. raz w czasie kwitnienia. Najlepszy jest nawóz z małą ilością azotu. Zalecane są nawozy wieloskładnikowe do roślin kwitnących bogate w fosfor i potas. Kępy liliowców co 4-5 lat dzielimy na mniejsze. Jest to sposób rozmnażania. Usuwanie przekwitłych kwiatostanów powoduje obfitsze i dłuższe kwitnienie. Liliowce na jednym stanowisku mogą rosnąć do 20 lat. Rozstawa sadzenia: 30x40 cm. Liczba roślin na 1 m² - 5 szt.
Ł
M
MIECZYKI
Mieczyki sadzi się w grupach od IV do VI włącznie. Posadzone w odstępach dwutygodniowych, nie zakwitną jednocześnie, dzięki czemy efekt utrzyma się dłużej. Zaleca się podpierać mieczyki palikiem. Wymagają gleb bardzo żyznych i luźnych. Na glebach zimnych i gliniastych słabo rosną i chorują. Lubią ciepło i pełne słońce. Głębokość sadzenia: 8-10 cm. Wymagają podlewania, nawożenia wiosną, gdy rusza wegetacja i drugi raz podczas kwitnienia. Najlepszy jest nawóz z małą ilością azotu, np. wieloskładnikowy do roślin kwitnących, bogaty w fosfor i potas. Pod koniec wegetacji, w IX lub X rośliny wykopujemy, przycinamy pędy na wysokości 3-5 cm nad bulwą, suszymy, oczyszczamy ze starych łusek i przechowujemy w ażurowych skrzynkach w suchym pomieszczeniu w temperaturze 5-8°C do wiosny. Bulwy mieczyków są jednoroczne, nad starą bulwą, która zasycha, tworzy się nowa, a pomiędzy nimi powstają bulwki przybyszowe.
N
NARCYZY
Cebule wysadza się grupowo po 3-4 sztuki we IX lub X. Głębokość sadzenia zależy od wielkości cebul (12-15 cm). Gatunki botaniczne i miniaturowe sadzi się płycej (5-8 cm). Narcyzy wymagają gleb próchnicznych, lekko wilgotnych o odczynie obojętnym. Narcyzy mogą rosnąć w tym samym miejscu bez przesadzania przez 4-8 lat, wówczas zakwitają wcześniej i obficiej. Są całkowicie mrozoodporne. W chłodniejszych rejonach kraju konieczne jest okrywanie zagonów na zimę torfem lub kompostem. W przypadku przesadzania na nowe miejsce termin wykopywania cebul przypada w końcu VI, gdy żółkną liście i zamierają korzenie. Cebule do jesieni przechowuje się w temperaturze 17-20°C w suchych pomieszczeniach. Jesienią wysadzamy wykopane cebule ponownie w nowym miejscu w ogrodzie.
O
OBRAZKI WŁOSKIE
Najlepiej rosną w miejscach zacienionych, w ziemi żyznej i lekko wilgotnej. Obrazki włoskie źle znoszą gleby suche. Bulwy sadzimy w IV-V na głębokość 5-10 cm. W cieplejszych rejonach kraju roślina może rosnąć bez wykopywania na zimę. W zimnym rejonie północno-wschodnim lepiej bulwy wykopać i przechować w piwnicy w wilgotnym torfie, podobnie jak bulwy dalii.
P
PRZEBIŚNIEG
Roślina łatwa w uprawie. Może rosnąć w jednym miejscu wiele lat. Można też wykopywać cebulki co 4 lata po przekwitnieniu i przechowywać w torfie w chłodnym pomieszczeniu. Wysadzać na miejsca stałe w VIII lub na początku IX lub X. Gleba: próchnicza, lekka, obojętna lub wapienna. Zastosowanie: w ogródkach skalnych, w grupach na trawnikach lub pod drzewami.
R
S
SPARAKSIS, CYGAŃSKI KWIAT
Wymaga gleb żyznych, dobrze przepuszczalnych. Bulwki należy sadzić do gruntu w IV i V na głębokość 5-7 cm. W okresie wegetacji zalecane jest nawadnianie i nawożenie co 3 tygodnie nawozem do roślin kwitnących. Roślina nie zimuje w gruncie, po zaschnięciu liści, w VIII-IX konieczne jest wykopanie cebul i ich przechowanie w chłodnym pomieszczeniu w temperaturze 5-10°C.
Ś
ŚNIEDEK WIECHOWATY
Wiosną (IV-V) sadzimy cebule do przeciętnej, przepuszczalnej gleby o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Głębokość sadzenia: 8-10 cm. Rośliny w okresie wzrostu wymagają umiarkowanego podlewania. Śniedek nie jest mrozoodporny, cebule wykopuje się w IX i po podsuszeniu w temperaturze 20-23°C, przechowuje w chłodnych pomieszczeniach w temperaturze 5-8°C, przesypane torfem lub piaskiem. Śniedek wiechowaty lubi miejsca słoneczne lub lekko zacienione. Śniedek rozmnaża się przez cebule przybyszowe.
T
TYGRYSÓWKA
Wymaga gleb żyznych, dobrze przepuszczalnych. Cebule sadzi się do gruntu od początku IV do V w rozstawie co 10 cm, na głębokości 7-8 cm. W okresie wegetacji zalecane jest nawadnianie i nawożenie co 3 tygodnie nawozem do roślin kwitnących. Tygrysówka nie zimuje w gruncie. Wykopywanie cebul rozpoczynamy w momencie zasychania liści (koniec IX, początek X). Oczyszczone z ziemi cebule należy przesypać piaskiem i przechować w temperaturze 3-8°C, aż do wiosny.
U
W
WIŚNIA KARŁOWA, MINIWIŚNIA
Nadaje się do uprawy w donicach oraz w małych ogródkach na stanowiskach słonecznych, osłoniętych od silnych wiatrów. Ma naturalny, kulisty kształt korony i karłowy wzrost (2-2,5 m) dlatego nie wymaga cięcia. Zaczyna owocować już w drugim roku uprawy. Wymaga żyznej, próchniczej ziemi. Uprawa w donicach: zalecane są donice z odpływem wody o średnicy min. 50 cm. Gleba żyzna, próchniczna o odczynie obojętnym lub lekko kwaśnym. Stanowisko słoneczne, osłonięte, zaciszne. Unikać miejsc z silnymi, mroźnymi wiatrami. Drzewka w czasie wegetacji regularnie podlewać. Nawożenie rozpocząć wiosną. Co 2-3 tygodnie stosować nawozy wieloskładnikowe do drzew owocowych lub Biohumus. W VII zakończyć nawożenie. Wiśnie posadzone w donicach wymagają zabezpieczenia na zimę. Donice z ziemią należy zabezpieczyć podwójną folią bąbelkową, kartonami, słomą lub okładać styropianem lub wstawić donicę do większego kartonu, a wolne przestrzenie wypełnić trocinami lub gazetami. Można też donice na zimę przenosić do chłodnych pomieszczeń, zabezpieczonych przed mrozami. Podłoże w donicy musi być zawsze wilgotne (także zimą). W przesuszonym podłożu roślina uschnie.
Z
ZAWILEC
Bulwki sadzimy do ziemi żyznej, próchnicznej i przepuszczalnej, po uprzednim namoczeniu w letniej wodzie przez 10 godzin. Zawilce sadzić można w dwóch terminach: wiosną w IV-V lub jesienią w IX-X na głębokość 8-10 cm. W lecie, po kwitnieniu rośliny zapadają w stan spoczynku (zasychanie liści), jest to sygnał do zaprzestania podlewania. Zawilce nie wymagają wykopywania na zimę, pozostawiamy je na tym samym miejscu przez kilka lat.
ZEFIRANT
Lubi ciepłe, słoneczne stanowisko oraz żyzne i przepuszczalne gleby. Cebule sadzi się do gruntu w IV na głębokość 6-10 cm w rozstawie co 5-10 cm, najlepiej w grupach. W okresie wegetacji zalecane jest nawadnianie i nawożenie co 3 tygodnie nawozem do roślin kwitnących. Zefirant nie zimuje w gruncie. Cebule wykopuje się po zaschnięciu liści i przechowuje w piwnicy przesypane piaskiem lub torfem w temperaturze 3-8°C aż do wiosny.